نقش روی در سلامت انسان
چرا زینک مصرف کنیم؟
– جهت حفظ سلامت پوست، مو و ناخن:
روی بطور فعال در فرایند ترمیم پوست شرکت کرده و نیز در درمان التهابات و اختلالات پوستی بویژه در دوران نوجوانانی و بلوغ، نقش مهمی ایفا می کند. همچنین روی در ترمیم سریع زخم ها نیز موثر است.
کمبود و یا کاهش میزان روی در بدن یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده زخم های پوستی به شمار می رود. همچنین روی در درمان آکنه و اگزما که از شایع ترین اختلالات پوستی است، بسیار موثر میباشد. بیمارانی که این اختلالات را داشتند بعد از مصرف مکمل های روی، تا حدود زیادی بهبودی حاصل کرده اند.
– در بهبود سریع زخم ها:
نقش روی در بهبود سریع زخم ها، بویژه به هنگام جراحت های ناشی از سوختگی و یا زخم هایی که در اثر عمل جراحی در بدن ایجاد می گردند، بسیار اهمیت پیدا می کند.
– در سلامت دستگاه تولید مثلی:
روی از جنبه های فراوانی شامل افزایش قدرت جنسی در مردان، بارداری های موفق در زنان و سنتز هورمون های جنسی در سلامت دستگاه تولید مثلی تاثیر می گذارد. در بلوغ و تکامل اسپرم در مردان و نیز تکامل طبیعی نوزاد نیز تاثیر دارد. مصرف روی در بسیاری از موارد بزرگ شدگی غده پروستات نیز موثر بوده است. تحقیقات اخیر دانشمندان در این زمینه نشان می دهد که روی تا حدود زیادی در جلوگیری از ناباروری بویژه در مردان نقش دارد. کمبود روی در مردان می تواند منجر به کاهش عملکرد ترشحی بیضه ها، کاهش قدرت و میل جنسی و نیز بزرگ شدگی غده پروستات گردد.
– در تقویت سیستم ایمنی:
روی جهت انجام صحیح عملکرد سیستم ایمنی یا دفاعی بدن بسیار اهمیت داشته و نیز در محافظت از بدن در برابر بیماری و عفونت نقش دارد. روی بعنوان عامل تقویت کننده سیستم ایمنی در کنترل لنفوسیت های CD4 , T، سلولهای کشنده طبیعی و اینترلوکین II دخالت دارد. علاوه بر این تحقیقات دانشمندان نشان داده است که روی دارای خاصیت ویروس کشی نیز می باشد.
– کنترل آزاد سازی ویتامین ها و هورمون ها:
روی آزاد سازی ویتامینA ذخیره شده در کبد و انتقال آن به شبکیه چشم را کنترل می کند. همچنین نشان داده شده است که در سیستم غدد درون ریز یا اندوکرین، فعالیت انسولین را تنظیم کرده و تبدیل هورمون تیروئیدی تیرونین به تری یدوتیرونین را نیز افزایش می دهد. روی جهت سنتز انسولین یا هورمون پانکراس و نیز حفظ و کنترل تعادل اسید- باز و هومئوستاز در بدن نیز اهمیت دارد.
– تنظیم متابولیسم:
روی جهت انجام عملکرد بیش از ۳۰۰ آنزیم مختلف ضروری بوده و در بسیاری از فرایندهای زیستی نقش اساسی ایفا می کند. روی جهت تجزیه کربوهیدراتها اساسی بوده و نیز در تعدادی از واکنشهای آنزیمی درگیر در متابولیسم پروتئین و کربوهیدرات شرکت دارد، همچنین بعنوان کوفاکتور آنزیم آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیس موتاز (SOD) نیز مطرح است.
– در پیامدهی سلولی و ساختار سلول:
کمبود روی ساختار غشاهای زیستی را نیز تحت تاثیر قرار داده ، حساسیت آنها را در برابر آسیب های اکسیداتیو افزایش داده و عملکرد آنها را مختل می سازد. در پیامدهی سلولی نیز نقش دارد بطوریکه بررسی های اخیر دانشمندان نشان می دهد که روی در آزاد سازی هورمون های پیام رسان و نیز انتقال پیامهای عصبی بسیار موثر است.
– درمان و پیشگیری از سوء تغذیه (بویژه در کودکی):
مطالعات و بررسی های صورت گرفته، نشان از ارتباط مستقیم میان کمبود روی، سوء تغذیه و نیز ابتلا به اسهال در کودکان دارد. از آنجا که بین محتوای روی و پروتئین موجود در انواع غذاها ارتباط نزدیکی وجود دارد، می توان گفت که جذب نامناسب و ناکافی پروتئین از طریق غذاها موجب کمبود روی نیز خواهد گردید. به هنگام کمبود روی، بدن نسبت به باکتری های تولید کننده توکسین یا سم و نیز عوامل بیماریزای دستگاه گوارش اعم از ویروسها آسیب پذیرتر شده و نهایتاً اختلالاتی مانند اسهال بروز می کنند که به نوبه خود موجب مختل شدن جذب سایر مواد مغذی گشته و وضعیت غیر عادی از نظر میزان وجود مواد معدنی و غذایی در بدن ایجاد می کنند.
– جلوگیری ازبروز زخم های معده ای:
زخم های معده ای عموماً همراه با درد شدید در ناحیه معده می باشند که ۳۰ دقیقه تا ۳ ساعت طول می کشند. همچنین احساس گرسنگی و سوزش در ناحیه معده نیز از علائم دیگر این زخم ها می باشند. با مصرف مقادیر مناسب روی می توان تا حدود زیادی این علائم را کاهش داد. مصرف مکمل های روی موجب تقویت معده و حذف دردهای متعدد ناشی از زخم های معده می گردد.
– کمک به احساس مزه و بو:
روی موجب تقویت حس چشایی و بویایی می گردد. از اولین علائم کمبود روی در بدن کاهش و یا از دست دادن قدرت چشایی و بویایی می باشد.
– پیشگیری از بیماری ویلسون Wilson disease
بیماری ویلسون یک اختلال ژنتیکی است که در آن مقادیر اضافی مس در بدن دفع نمی گردد. مقدار کم مس بدست آمده از طریق غذا جهت حفظ سلامت بدن مهم می باشد ولی میزان بیش از حد آن برای بدن سمی است. در بیماری ویلسون مس موجود در کبد، مغز، چشم ها و سایر اندام ها در طول زمان موجب رساندن آسیب به آنها می گردد.مصرف روی می تواند موجب کاهش چشمگیر جذب مس در این بیماران گردد.
– جلوگیری ازابتلای بیش از حد به سرماخوردگی معمولی:
روی در کاهش و پیشگیری از علائم سرماخوردگی معمولی نقش مهمی دارد، بطوریکه موجب کاهش شدت و نیز مدت زمان دوام این علائم می گردد. بهبود مشاهده شده در سرماخوردگی ناشی از مصرف روی می تواند بدلیل خصوصیات آنتی اکسیدانی و نیز ضد التهابی روی باشد.
– رشد عمومی بدن:
روی اعمال زیستی متعددی را در بدن به انجام می رساند و کمبود آن موجب بروز ناهنجاری های متعدد در متابولیسم سلولی می گردد. روی در هسته، هستک و کروموزومهای تمام سلوهای بدن وجود داشته و ساختار RNA , DNA و ریبوزوم را پایدار می سازد. به همین جهت روی در رشد و تقسیم سلولی و نیز رشد عمومی بدن دارای نقش بسزائی است.
کمبود روی
کمبود روی یکی از دلایل متعدد خستگی، ضعف و کاهش اشتها و نیز کاهش در قدرت عملکرد حس چشایی و بویایی می باشد. کمبود روی همراه با لکه های سفید روی ناخن ها بوده و یکی از دلایل شایع بیش فعالی در کودکان و نیز اختلالات شبکیه ای چشم در آنها می باشد.
کمبود روی در پسرهای جوان موجب تکامل نامناسب غده پروستات و نیز عدم رشد و تکامل بیضه ها می گردد. در دختران جوان نیز موجب بروز اختلالات هورمونی و نیز اختلال در عملکرد تخمدان ها و تکامل رحم و مختل شدن چرخه های جنسی در آنها می گردد. علائم کمبود روی عبارتند از:
– بروز عفونت های متعدد
– هیپوگناد یسم در مردان Hypogonadism
– ریزش مو
– کاهش اشتها
– بروز اختلال در حس چشایی و بویایی
– بروز اختلال در دید به هنگام تاریکی و شب
– بروز زخم ها و اختلالات متعدد در پوست
– تأخیر در بهبود زخم های ایجاد شده در پوست
– بروز اسهال های مزمن و شدید
– تورم قرنیه ها
– بروز اختلالات و ناهنجاری های رفتاری
قابل ذکر است که همه این علامت ها در یک فرد بروز نکرده و به شرایط بدنی فرد و نیز میزان کمبود روی بستگی دارد.
منابع غذایی روی
غذاهای غنی از پروتئین حاوی مقادیر بالایی از روی می باشند. همچنین گوشت تیره حاوی روی بیشتری نسبت به گوشت های دیگر است. سایر منابع غذایی برای روی عبارتند از حبوبات و سایر پروتئین های گیاهی. ولی میوه ها و سبزیجات منابع خوبی برای روی محسوب نمی شوند چون روی موجود در آنها قابل مصرف برای انسان نمی باشد.
چه کسانی به مکمل های روی نیاز دارند؟
به خاطر داشته باشیم که:
روی بخاطر داشتن تاثیرات سودمند در بدن انسان، برای هر کسی مورد نیاز می باشد.
– نوزادان و کودکان
– زنان باردار و شیرده
– افراد دچار سوء تغذیه
– افراد مبتلا به اسهال های مزمن و حاد
– افراد مبتلا به سندرم های اختلال در جذب مانند سندرم سلیاک و یا سندرم روده کوتاه
– افراد مبتلا به آنمی سلول داسی شکل
– افراد سالخورده
– افراد با رژیم گیاهخواری
برچسب zincدر تقویت سیستم ایمنیزینکفواید زینککمک به احساس مزه و بونقش روی در سلامت انسان
35 دیدگاه در خصوص “نقش روی در سلامت انسان”